artikelen
ZALTBOMMEL – In Zaltbommel komt een grote rampenoefening rondom chemische fabriek Sachem. De inwoners van met name de wijk De Waluwe worden bij de oefening betrokken.
ZALTBOMMEL – In Zaltbommel komt een grote rampenoefening rondom chemische fabriek Sachem. De inwoners van met name de wijk De Waluwe worden bij de oefening betrokken.
Dat zei burgemeester Pieter van Maaren afgelopen donderdagavond tijdens de gemeenteraadsvergadering in antwoord op vragen van Martijn Stoutjesdijk van de SP. Wanneer de oefening gaat plaatsvinden is nog niet bekend.
Verslaglegging
Stoutjesdijk stelde de vragen naar aanleiding van eerder gestelde schriftelijke vragen van de gezamenlijke oppositiepartijen. In die schriftelijke vragen wilden de verschillende fracties onder meer weten hoe de verslaglegging rond grote en kleine incidenten in en rond de fabriek is geregeld.
Risicovolle situaties
“Door Sachem hangt er een potentiële dodelijke wolk gas boven onze stad”, aldus Stoutjesdijk. “We weten nu dat er regelmatig, dat wil zeggen gemiddeld één keer per jaar, risicovolle situaties zijn.” Hij zei ‘verbaasd en geschrokken’ te zijn over de in zijn ogen ‘nonchalante reactie’ van het college op de eerder gestelde schriftelijke vragen.
Rapportage
Burgemeester Van Maaren liet weten dat het overleg met Sachem, met de provincie en met de Veiligheidsregio op zijn verzoek inmiddels is veranderd. “Ik werd in het verleden niet geïnformeerd over alle incidenten. We hebben nu afgesproken dat ik van grote incidenten een schriftelijke rapportage krijg, maar ook bij kleine incidenten uit mijn bed wordt gebeld. De Veiligheidsregio beoordeelt in alle situaties hoe groot een incident is en bepaalt of er een melding komt en een schriftelijke rapportage.”
Notulen
Van de overleggen tot nu toe zijn volgens Van Maaren wel notulen gemaakt, maar die heeft hij zelf niet ontvangen. “De provincie is bevoegd gezag”, legde hij uit. “Maar toch wil ik dat de notulen ook hier bij ons bewaard worden.”
Brandweer
Sachem heeft een eigen brandweer, maar in december zijn alle officieren van dienst van de Brandweer Bommelerwaard bij het bedrijf op bezoek geweest. Inmiddels is met de verschillende instanties afgesproken dat er een oefening gaat komen rond een fictief incident.
==========================================================================================================
ZALTBOMMEL NIEUWS
29 JANUARI 2022
Artikel in het Brabants Dagblad over het debat verslaglegging overleg tussen Sachem Gemeente en Provincie gemeenteraadsvergadering 2022
SUCCES IN DOSSIER SACHEM: BETERE VERSLAGLEGGING ÉN EEN OEFENING
Zolang de SP-afdeling Bommelerwaard bestaat volgt ze het hoog risico chemiebedrijf Sachem nauwgelet. Dit bedrijf, dat tegenwoordig nooit meer zo dicht bij woningen gebouwd zou mogen worden, kan bij een ramp een gaswolk produceren die levensgevaarlijk is voor de hele stad Zaltbommel. Sinds de SP in de gemeenteraad van Zaltbommel zit vraagt ze dan ook regelmatig de aandacht voor de gevaren van de fabriek (zie bijvoorbeeld hier).
Dankzij contacten met Stichting Veiliger Zaltbommel en Bezorgde Burgers Zaltbommel was de SP erop gewezen dat de verslaglegging van overleggen tussen Sachem, de provincie en het gemeentebestuur leek te ontbreken, en er ook geen fatsoenlijke verslaglegging was van (gevaarlijke) incidenten op het terrein. De SP stelde daar, samen met oppositiepartijen, een reeks schriftelijke vragen over op, maar de beantwoording daarvan stelde ontzettend teleur. Bij bijna alle vragen werd verwezen naar de provincie en inhoudelijk werd geen enkele vraag beantwoord.
Verzoek om inlichtingen
Dit vormde dan ook reden voor SP-raadslid Martijn Stoutjesdijk om een zwaarder instrument in te zetten: een verzoek om inlichtingen. Dit betekent concreet dat hij het College bij de eerstvolgende raadsvergadering in debatvorm nogmaals het vuur aan de schenen kan leggen over zijn schriftelijke vragen. Afgelopen donderdag vond het betreffende debat plaats – en daarbij werden enkele belangrijke successen geboekt.
Martijn Stoutjesdijk
Excuses en oefenen
Niet alleen gaf burgemeester Pieter van Maaren ruiterlijk toe dat de vragen van de SP niet goed genoeg beantwoord waren, ook zegde hij toe voortaan toe te zien op goede verslaglegging en een terugkoppeling aan de gemeenteraad bij incidenten bij Sachem. Ook deed hij nog een andere belofte, namelijk dat hij van plan is een grote oefening met de bedrijfsbrandweer, de Veiligheidsregio en de inwoners van de woonwijk De Waluwe te organiseren. De SP, daarin bijgestaan door andere partijen, drongen al lang aan op een oefening omdat bijna niemand in Zaltbommel weet wat de risico’s van een ramp bij Sachem zijn en wat je dan moet doen. Stoutjedijk gaf aan blij te zijn met de toezeggingen van de burgemeester en graag op de hoogte gehouden te worden van het verloop van de oefening.
=======================================================================================================
Feiten en vragen over de chemische fabriek, aangeboden aan Burgemeester Rehwinkel in het kader van de handtekeningactie die de stichting heeft opgezet naar aanleiding van de productieverhoging die Sachem van plan is aan te vragen. de actie leverde 1200 handtekeningen op
=======================================================================================================
BRABANTS DAGBLAD 4 OKTOBER 2019
Politiek Zaltbommel: ‘Laagvliegen moet op lijst met veiligheidsrisico’s’
Wanneer u op onderstaande link klikt kunt u het gehele artikel lezen.
————————————————————————————————————–
in het NRC van 10 februari 2020 staat het volgende artikel
https://nos.nl/artikel/2322357-ministerie-van-binnenlandse-zaken-hield-kritisch-inspectierapport-tegen.htmlhttps://nos.nl/artikel/2322357-ministerie-van-binnenlandse-zaken-hield-kritisch-inspectierapport-tegen.html
==========================================================================================================
‘Top Rijkswaterstaat betrokken bij dumpen half miljoen ton afval in natuurplas’
De stoffen zouden uiteindelijk in de Maas terecht kunnen komen (archieffoto)
De top van Rijkswaterstaat heeft ‘erdoorheen gedrukt’ dat een half miljoen ton afval kon worden gestort in natuurplas Over de Maas in Gelderland. Dit gebeurde tegen het uitdrukkelijke advies van de verantwoordelijke ambtenaren.
Dat meldt Zembla op basis van interne e-mails en documenten die het in bezit heeft en uit gesprekken die het onderzoeksprogramma heeft gevoerd met bronnen binnen en rond Rijkswaterstaat.
Tegen de regels
Volgens Zembla blijkt uit de documenten dat de vergunning verlenende ambtenaren door de top van Rijkswaterstaat meerdere keren ‘onder druk’ zijn gezet om het afval dat eerder was afgekeurd, tegen de regels in toch goed te keuren. Het afval waarom het gaat heet granuliet.
Granuliet komt vrij bij het bewerken van graniet en zandsteen. Ambtenaren van Rijkswaterstaat Zuid-Nederland zouden hun zorgen hebben geuit over de effecten op het milieu van het storten van granuliet. Er zouden toxische stoffen kunnen ontstaan.
Verontreinigende stoffen
Ook voormalig milieuofficier van justitie Gustaaf Biezeveld uitte zijn zorgen tegenover Zembla: “Die plas staat in open verbinding met de Maas. En als er verontreinigende stoffen in zitten gaat het zich door het hele watersysteem verspreiden.”
In een reactie stelt Rijkswaterstaat dat granuliet onder voorwaarden goed en veilig te gebruiken is. “Mits aan alle eisen uit het Besluit bodemkwaliteit en de Waterwet is voldaan. In het geval van het project Over de Maas is dat het geval.” Rijkswaterstaat erkent wel dat het proces van het toestaan van het storten van het granuliet “terugkijkend, wellicht beter had gekund”.
SACHEM MOET WATERHUISHOUDING CONTROLEREN 2017
Sachem Zaltbommel moet waterhuishouding documenteren
ZALTBOMMEL – Sachem Europe bv in Zaltbommel krijgt van de inspectie die risicovolle bedrijven controleert tot 1 januari de tijd om de waterhuishouding te documenteren.
Brigit Groeneveld 24-10-17, 21:58 Laatste update: 24-10-17, 22:33 Bron: BD
Het chemische bedrijf moet op papier aan kunnen tonen dat bij een calamiteit de opvang en de lozing van besmet water volgens de regels verloopt en de gevolgen voor de menselijke gezondheid en het milieu beperkt blijven.
Bezoek
In juni kreeg Sachem drie keer bezoek van de zogenaamde BRZO-inspectie. Dit is een speciale dienst die zeer risicovolle bedrijven regelmatig controleert. Sachem is het enige bedrijf in deze categorie in de Bommelerwaard. Bij die controles in juni constateerde de inspectie dat Sachem op dat moment niet aan kon tonen dat de waterstromen bij een calamiteit in orde zijn. Dit leidde tot een zogenaamde overtreding in de lichtste categorie, wat betekent dat er zeer geringe dreiging van een zwaar ongeval is.
Sachem-directeur Frank Groenen had uiteraard liever gezien dat bij de inspectie in juni alles in orde was geweest, maar baalt niet. ,,Integendeel, want wij streven naar maximale veiligheid.” Over de geconstateerde overtreding maakt hij zich geen zorgen. ,,We zijn bezig met een nieuwe omgevingsvergunning en daar hoort ook een uitgebreide Milieurisicoanalyse bij. We konden de gevraagde stukken, die aantonen dat het in orde is, dan ook al binnen twee weken naar de inspectie sturen.”
Transparant
Met de rest van het rapport zegt Groenen blij te zijn. ,,Daaruit blijkt dat we verschillende actiepunten uit vorige inspecties hebben opgevolgd en dat we aanvullende maatregelen hebben getroffen om de veiligheid te verhogen.
==========================================================================================
ARTIKEL NRC VAN JOEP DOHMEN, 4 FEBRUARI 2016
Vieze fabriek
Wordt die vieze fabriek nou eindelijk verplaatst?
Woensdag gaf de Raad van State burgers gelijk die een fabriek willen laten verplaatsen. Maar hij staat er nog steeds.
/s3/static.nrc.nl/images/2016/02/04/stripped/0402binsachem_1.jpg)
Het is David tegen Goliath in de Bommelerwaard. Stichting Veiliger Zaltbommel, een burgerinitiatief, vecht al jaren tegen de chemische fabriek Sachem Europe, net buiten het Gelderse vestingstadje. Tot gisteren zonder veel resultaat.
Sachem is „een majeur risicobedrijf” volgens criteria van de rijksoverheid. Dat komt door de gevaarlijke stoffen die er liggen. Reden genoeg om de fabriek te verplaatsen, vindt de stichting. Maar de fabriek blijft staan, door een akkoord dat Sachem eind 2012 sloot met de gemeente Zaltbommel en de provincie Gelderland.
De fabriek (80 werknemers), onderdeel van een Amerikaans concern, is ingeklemd door de spoorlijn Utrecht-Den Bosch en de autoweg A2. In de loop van de jaren zijn in de omgeving kantoren gebouwd. Ook heeft de gemeente een nieuwe woonwijk nabij de fabriek gepland.
Die woonwijk, De Waluwe, mocht er in 2009 niet komen van de Raad van State zolang er geen geurmaatregelen bij Sachem waren getroffen. Wethouder Adri Bragt (ruimte en wonen, ChristenUnie): „Het was planologisch niet goed geregeld.”
Ook de milieu-inspectie had kritiek. Die schreef de gemeente in 2011 dat rond de fabriek „een ongewenste saneringssituatie” bestond. Die had in 2010 opgelost moeten zijn. Maar dat was niet gebeurd en dat was in „strijd” met de veiligheidsregels.
Ondanks een ambtelijk advies de verplaatsing (kosten 20 tot 40 miljoen euro) te onderzoeken, zetten gemeente en provincie in op het behoud van Sachem in Zaltbommel. Bragt: „Verplaatsing had behoorlijk wat gemeenschapsgeld gekost.”
Het was bovendien niet nodig, vindt Sachem-directeur Frank Groenen. „We kunnen goed opereren in deze setting.”
Koehandel
Veiliger Zaltbommel noemt het akkoord tussen gemeente, provincie en Sachem uit 2012 „koehandel”. De twee overheden en het bedrijf regelden dat woonhuizen en een kantoor in de risicocontour rond de fabriek werden opgekocht. Ze deelden de kosten daarvan. Sachem zou geurmaatregelen nemen, zodat er geen belemmering was voor de bouw van woonwijk De Waluwe.
Sachem werd ook verplicht voor het verladen van de gevaarlijke stoffen mechanische losarmen te plaatsen. Dan hoefde niet meer met slangen gewerkt te worden. Op het terrein ligt onder meer 100 ton epichloorhydrine, een kankerverwekkende vloeistof. Bij verbranding ervan komen giftige waterstofchloride- en chloordampen vrij.
De losarmen maken de boel veiliger, zegt voorzitter Ad van Kooten van Veiliger Zaltbommel. „Maar in de overeenkomst staat dat Sachem niet hoeft te investeren in die losarmen als het bedrijf niet opnieuw een vergunning krijgt om jaarlijks 1,8 miljoen kubieke meter grondwater op te pompen. Sachem koelt zijn chemische processen met dat water, de goedkoopste manier. Volgens moderne inzichten, ook van de provincie, is het echter ongewenst dat kostbaar grondwater voor industriële koeling gebruikt wordt. Het alternatief is investeren in een koelinstallatie en dat wil het bedrijf liever niet.”
Als Sachems vergunning om grondwater te onttrekken niet zou worden verlengd, hoefde het bedrijf dus niet te investeren in losarmen. Van Kooten: „Dat is koehandel. Maar het kan nog gekker. Ze spraken ook af dat als er géén watervergunning komt, gemeente en provincie drie ton meebetalen aan de geurmaatregelen die Sachem moet nemen.”
Wethouder Bragt wist niet dat de losarmen gekoppeld waren aan de watervergunning, zegt hij. „Wat het meebetalen aan de geurmaatregelen betreft, heeft de gemeente wel een belang. Wij willen immers die woonwijk bouwen.”
Sachem-directeur Groenen vindt de overeenkomst „een knappe prestatie”. „Ons gemeenschappelijk doel is een duurzame inpassing van de fabriek in de omgeving.”
Veel gevaarlijke stoffen
Waterschap Rivierenland verleende in 2013 de vergunning om grondwater op te pompen. Veiliger Zaltbommel stapte daarop naar de Raad van State om te voorkomen dat dit water voor industriële koeling wordt gebruikt. Woensdag gaf de Raad van State de stichting gelijk. Gezien de grote hoeveelheid grondwater (jaarlijks twaalf keer meer dan de Waterwet toestaat) had niet het waterschap, maar de provincie over de vergunningaanvraag moeten beslissen. De procedure moet opnieuw.
Zo sleept de zaak en blijft het gevaar bestaan, vindt Van Kooten: „Er liggen veel chemische stoffen. Als het een vuurwerkfabriek was, zou dat nooit geaccepteerd worden.”
Omdat Sachem met veel gevaarlijke stoffen werkt, valt het bedrijf onder het Besluit risico’s zware ongevallen (Brzo). Nederland telt 400 Brzo-bedrijven. Zij worden elk jaar gecontroleerd. Uit deze controles blijkt dat Sachem niet aan alle veiligheidseisen voldoet.
In 2014 en 2105 noteerden inspecteurs van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vijf overtredingen. Daarbij werd vastgesteld dat het Sachem „aan voldoende zelfkritisch vermogen”ontbreekt. Het bedrijf had onder meer de veiligheidsrisico’s van zware ongevallen voor een reactor „onvoldoende in beeld”. Directeur Groenen zegt „meer dan de benodigde aandacht” te hebben voor veiligheid. „Er lopen programma’s. De losarmen zijn er al.”
‘Ik begrijp er niks van’
De gemeenteraad steunt tot nu toe het beleid. Van Kooten: „Maar raadsleden gaven toe de veiligheidsrisico’s niet goed te kunnen inschatten. Een van hen zei tijdens de raadsvergadering: ‘Ik begrijp er eigenlijk niks van.’ Men leunt vooral op de deskundigenrapporten van het bedrijf.”
Vraag is hoe realistisch de wens nog is om de fabriek te verplaatsen. Hoe meer kosten worden gemaakt, hoe onrealistischer het wordt, geeft Van Kooten toe. Maar hij houdt hoop. „Eerder is ook een ijzergieterij verplaatst, waarbij de kosten gedeeld zijn tussen de overheden.”
Maken inwoners van Zaltbommel zich er eigenlijk druk over? Van Kooten: „Nauwelijks. Dat heeft te maken met het uitgekiende pr-beleid van Sachem. Het halve stadje wordt gesponsord. Van de tennisvereniging tot de wielerclub.”
===============================================================================================
Brigit Groeneveld en Sjors Moolenaar 15-11-19, Bron: BRABANTS DAGBLAD 15 NOVEMBER 2019
houden bedrijven zich wel aan de regels
Sachem Europe bv in Zaltbommel is een van de risicovolle bedrijven op de Gelderse lijst. De foto is gemaakt in 2018, toen er een verbouwing gaande was. Omdat Sachem op de Brzo-lijst staat, wordt het bedrijf extra gecontroleerd. © Marc Bolsius
Houden risicobedrijven zich wel aan de regels? De provincie heeft er te weinig zicht op
ZALTBOMMEL – In Gelderland zijn 210 bedrijven die een risico kunnen zijn voor hun omgeving. Of zij zich allemaal aan de regels houden is nog maar de vraag. De provincie houdt dat namelijk niet goed genoeg in de gaten.
Brigit Groeneveld en Sjors Moolenaar 15-11-19, 06:12 Bron: BD
Gelderland heeft te weinig zicht op de naleving van vergunningen die worden verstrekt aan risicovolle bedrijven. Dat blijkt uit onderzoek van de Rekenkamer Oost-Nederland. Toezicht en controle stonden de afgelopen jaren ‘minder op de voorgrond’, constateert de Rekenkamer.
Gevaarlijke stoffen
De Omgevingsdienst Regio Nijmegen is een van de instanties die voor de provincie de vergunningen verleend aan en controles uitvoert bij risicovolle bedrijven in Gelderland. © Gerard Verschooten
De provincie is verantwoordelijk voor vergunningen en toezicht bij zogenoemde complexe en risicovolle bedrijven, waarvan er in Gelderland 210 zijn. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om afvalverwerkers of boerenbedrijven met een mestvergister. Maar ook om de 40 Gelderse bedrijven die vallen onder het Besluit risico’s zware ongevallen (Brzo). Zij werken met gevaarlijke stoffen. In deze laatste categorie vallen onder andere Sachem Europe bv en Mainfreight, beide gevestigd in Zaltbommel.
Vastgelegd is dat niet de provincie zelf, maar de omgevingsdiensten de controlerende taken uitvoeren. Het idee is dat zij onafhankelijker zijn, waardoor de kwaliteit van toezicht en vergunningverlening toeneemt. De Brzo-bedrijven worden daarnaast ook nog gecontroleerd door de inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Veiligheidsregio. Volgens de rekenkamer slaan al deze instanties hun bevindingen apart en in verschillende systemen op, waardoor de provincie beperkt overzicht heeft. De provincie erkent in een reactie dat het beter moet en zegt dat er gewerkt wordt aan verbetering. Resultaten daarvan moeten in 2020 merkbaar worden.
Menselijke fouten
Stichting Veiliger Zaltbommel, die de ontwikkelingen rond met name Sachem al jaren kritisch volgt is er niet gerust op. ,,Ieder jaar zijn er wel overtredingen”, schrijft de stichting. ,,En onlangs heeft de productie van Sachem stilgelegen omdat bij werkzaamheden door een brandblusleiding was geboord. Menselijke fouten zijn dus mogelijk, met de kans op calamiteiten. Wij houden zorgen en zullen die opnieuw aankaarten.”